2023-07-21
(aktualizacja: 2023-08-04)
Kupno działki to poważna decyzja, która generuje duże wydatki, a także niesie spore ryzyko. Chcąc uniknąć problemów, należy przede wszystkim zweryfikować, kto jest właścicielem danej działki. Wielu nabywców nie zdaje sobie sprawy, w jaki sposób sprawdzić informacje o gruncie, a tym bardziej kto oficjalnie jest pełnoprawnym właścicielem. Po te i inne kluczowe zagadnienia zapraszamy do dalszej lektury tekstu!
Co do zasady możliwe jest zweryfikowanie informacji o właścicielu danego gruntu. Niemniej należy pamiętać, że istnieje RODO, czyli konkretny zbiór przepisów chroniących dane osobowe, a tym samym otrzymanie informacji o właścicielu działki musi opierać się na interesie prawnym. Takim interesem prawnym jest, chociażby chęć nabycia nieruchomości, czy uczestniczenie w postępowaniu spadkowy danego gruntu. Wszystko to musi mieć potwierdzenie w indywidualnym interesie opartym o prawo materialne. Taki rodzaj zabezpieczeń chroni interesy właściciela działki.
Jeśli jesteś zainteresowany nabyciem określonej nieruchomości gruntowej i chcesz skontaktować się z właścicielem, to przede wszystkim musisz ustalić, kto nim jest. W przypadku działki wystawionej na sprzedaż w Internecie wystarczy odezwać się pod postem bezpośrednio do właściciela bądź agencji, która w jego imieniu wstawiła ogłoszenie. Jeśli jednak dany grunt nie widnieje w Internecie, gazecie bądź nie ma tabliczki z numerem telefonu i informacją o sprzedaży, to należy skorzystać z oficjalnej drogi weryfikacji. W tym celu należy skorzystać z danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków, która prowadzona jest przez starostwo powiatowe, albo prezydenta danego miasta. Alternatywną opcją jest jeszcze sprawdzenie w księdze wieczystej, która powinna być założona dla danego gruntu. Najprościej jest zajrzeć do KW poprzez stronę Ministerstwa Sprawiedliwości, czyli do Elektronicznej Księgi Wieczystej.
Osobą zainteresowana sprawdzeniem właściciela działki powinna złożyć wniosek o wydanie wypisu z rejestru gruntów w Wydziale Geodezji i Kartografii w odpowiednim urzędzie gminy bądź starostwie powiatowym. Poza fizyczną wizytą w urzędzie można też wysłać wniosek drogą online. Należy pamiętać, że wniosek wiąże się z opłatą, a sam wypis otrzymamy dopiero w ciągu kilku dni. We wspomnianym wypisie z rejestru gruntów otrzymuje się następujące informacje: imię, nazwisko oraz miejsce stałego pobytu właściciel działki; rodzaj użytków gruntowych, numer księgi wieczystej, a także dokładne położenie, powierzchnię oraz dane o granicy działki. Zdarza się, jednak że nie każdy urząd zechce nam udostępnić te informacje. Dlatego też tak ważne jest udowodnienie wspomnianego już wcześniej interesu prawnego.
Księgi wieczyste zawierają informacje o stanie prawnym poszczególnych nieruchomości, w tym także dane o właścicielu działki. Księgi prowadzone są przez właściwy sąd rejonowy i mają jawny charakter. Osoba pragnąca skorzystać z księgi wieczystej może się udać do sądu rejonowego bądź sprawdzić zawartość przez Internet. Oczywiście droga online jest szybszą i wygodniejszą opcją. Ważne jest jednak posiadanie numeru interesującej nas działki. Mając numer, wystarczy otworzyć stronę www.ekw.ms.gov.pl i zaznaczyć opcję przeglądania KW, a następnie wpisać numer KW, dzięki czemu otrzymamy już księgę wieczystą danej działki.
Jeśli nie posiadamy numeru księgi wieczystej, to nie jesteśmy w stanie zweryfikować właściciela ani w sądzie rejonowym, ani w Internecie! Istnieje, jednak możliwość sprawdzenia danych dotyczących określonego gruntu poprzez internetową bazę danych o działkach, czyli poprzez stronę geoportal.gov.pl. To właśnie ten portal umożliwia szukanie numerów działek, a także przeglądanie map i ich poszczególnych parametrów. Strona jest dość intuicyjna i bardzo pomocna. Po znalezieniu interesującej nas działki, bez problemu uzyskamy jej numer, powierzchnię, obręb i oznaczenie z rejestru urzędowego podziału terytorialnego polski (TERYT). O ile wspomniana strona nie pomoże nam w namierzeniu właściciela, czy numeru KW, to wzbogaci nas jednak w poszukiwaniach o numer ewidencyjny działki. Posiadając z kolei ten numer działki, łatwiej nam będzie otrzymać wypis z rejestru gruntów!
Sprawdzenie właściciela działki na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości jest darmowe. Wymaga, jednak znajomości numeru księgi wieczystej. Z kolei za wypis i wyrys z ewidencji gruntów należy już uiścić stosowną zapłatę. Elektroniczna wersja to koszt 140 złotych, a wydruk – 150 złotych. Co więcej, jeśli jesteśmy zainteresowani odpisem zwykłej księgi wieczystej, to trzeba będzie zapłacić 20 złotych, a za zupełny odpis już 50 złotych. Także widzimy, że w zależności od metody ustalania właściciela działki koszta mogą być różne.