2023-07-21
(aktualizacja: 2023-07-21)
Działka rolna to specyficzny rodzaj inwestycji, którą powinno się dokładnie sprawdzić. Przede wszystkim należy zweryfikować możliwość budowy na niej nieruchomości, a także samą opcję zakupu przez osobę niebędącą rolnikiem. Praktyczne informacje znajdziesz w artykule poniżej.
Dobra wiadomość jest taka, że działka rolna, która jest mniejsza niż 30 arów, tj. 3000 metrów kwadratowych, jest dostępna dla osób, które nie mają styczności z rolnictwem. Jeśli jednak rozważasz większą powierzchnię (max. do 1 hektara), to nie będąc rolnikiem, trzeba będzie otrzymać zgodę na zakup takiej działki od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy działka rolna jest mniejsza niż 50 arów i już stoi na niej budynek, który został wybudowany przed datą 30 kwietnia 2016 roku – wtedy zakup działki nie wymaga żadnych dodatkowych aktywności przy jej nabyciu.
W Polsce zgodnie z prawem każdy budynek podlega zapisom Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. W przypadku, gdy jakakolwiek budowla miałaby ingerować w ustalone w planie założenia, konieczne jest zgłoszenie danego pomysłu do Urzędu Gminy. W tym miejscu decyzja o zmianie MPZP i wyrażeniu zgodę na określoną budowę lub jej zabronienie zależy od urzędu. Plan zagospodarowania jest wyznacznikiem takich kluczowych informacji jak: maksymalna wysokość budynków, rodzaj dachu wraz z kątem nachylenia, czy maksymalna dozwolona powierzchni zabudowy.
Wiele osób ma obawy związane z zakupem działki rolnej i możliwości jej zabudowy. Jak już wspominaliśmy wcześniej, możliwa jest zmiana jej przeznaczenia poprzez stosowny urząd. Z działki rolnej możliwa jest zmiana na działkę budowlaną bądź rekreacyjną. Chcąc dokonać takiej zmiany w miejscowym planie zagospodarowania, trzeba zwrócić uwagę na klasę posiadanego gruntu. Co do zasady, klasa niższa od III jest dość prosta do uzyskania pozwolenia oraz budowę.
Sytuacja się komplikuje, gdy posiadamy grunt klasy I do III, ponieważ wymaga uzyskania zgody ministra do spraw rozwoju wsi, którą musi poprzedzić jeszcze wniosek wójta, burmistrza, albo prezydenta danego miasta.
Wyjątkową sytuacją dotyczącą działki rolnej o wysokiej klasie gruntu jest chęć budowy wyłącznie domku sezonowego. Tu zgodnie z artykułem 7. ustawy 2A o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ważne jest, by działka była mniejsza niż pół hektara, leżała w odległości mniejszej niż 50 metrów od drogi publicznej, a także, żeby co najmniej połowa powierzchni gruntu zwartego znajdowała się w obszarze zwartej zabudowy. Mimo takiego ułatwienia wciąż niezbędne pozostaje zgłoszenie budowy oraz spełnienie niezbędnych formalności.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami posiadanie działki rolnej bez pozwolenia, umożliwia budowę domku letniskowego, którego celem będzie tylko zamieszkanie okazjonalne. Co istotne, to działka ta musi posiadać w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP), stwierdzenie, iż zakłada on budowę zagrodową. Ponadto należy jeszcze spełnić następujące warunki: powierzchnia budynku do 35 metrów kw., na obszarze 500 mkw. może znaleźć się tylko jeden budynek letniskowy, a także domek musi być parterowy, albo posiadać nieużytkowe poddasze.
Wszelkie odstępstwa od powyższych zasad niosą konieczność rozpoczęcia procedury dotyczącej uzyskania pozwolenia na budowę. Otrzymanie pozwolenia jest bardzo czasochłonne i kosztowne, a często i niemożliwe. W związku z tym kluczowa jest skrupulatna weryfikacja sytuacji danej działki.
Nawiązując do wcześniejszego akapitu, chcemy jeszcze raz podkreślić, że na domek letniskowy nie trzeba mieć zgody, lecz należy zgłosić jego budowę. Takie zgłoszenie wysyła się w formie papierowej lub elektronicznej i zawiera w nim następujące dane: miejsce, zakres i termin planowanych prac budowlanych; dokumentację poświadczającą prawo własności działki rolnej, a także opcjonalnie szkice planowanego budynku. Pominięcie takiego zgłoszenia może być dotkliwe w skutkach i grozić karą finansową. Jeżeli masz zatem wątpliwości dotyczące kwestii budowy a działki rolnej, to zachęcamy do kontaktu ze specjalistami z naszej firmy, którzy pokierują procesem i wesprą w ochronie Twojego interesu.
Prawo budowlane dopuszcza postawienie domu bez specjalnego pozwolenia na budowę jedynie, gdy powierzchnia budynku nie będzie przekraczać 70 metrów kwadratowych. Kluczowym warunkiem budowy takiego domu jest jednak odpowiedni rodzaj działki, a także konieczność zgłoszenia tego do starostwa powiatowego/miasta. Po 3 tygodniach od zgłoszenia, jeśli nie pojawi się żaden oficjalny sprzeciw z urzędu, będzie można rozpocząć proces budowy. Olbrzymią zaletą domu na zgłoszenie poza brakiem pozwolenia jest również niższy koszt realizacji. Warto zainspirować się gotowymi projektami, których jest pełno w Internecie.
Co ważne, to że dom na zgłoszenie może powstać zarówno na działce budowlanej, jak i działce rolnej! Dodatkowo na takim terenie można wybudować więcej takich domów, pod warunkiem że na każde 500 mkw. przypadnie maksymalnie jeden dom na zgłoszenie. Nie wyklucza to, jednak budowy domu całorocznego na działce mniejszej niż wspomniane 500 metrów kwadratowych. Pojawia się jednak istotne obostrzenie mówiące, że taki dom może wyłącznie zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe, czyli inaczej mówiąc, nie można go budować na wynajem czy sprzedaż. Z dodatkowych warunków to dom musi stać w odległości nie mniejszej niż trzy metry od granicy działki, gdy ściana jest bez okien, a cztery – pomiędzy ścianą z oknami.